اخلاق حرفه ای

کل جزوه اخلاق حرفه ای

در تعریف اخلاق حرفه ای به موارد زیر باید اشاره کرد:

1) اخلاق حرفه ای رفتاری متداول در میان اهل یک حرفه است.

2) اخلاق حرفه ای مدیریت رفتار و کردار آدمی هنگام انجام دادن کارهای حرفه ای است.

3) اخلاق حرفه ای رشته ای از اخلاق است که به مطالعه ی روابط شغلی می پردازد.

4) اخلاق حرفه ای عبارتست از مجموعه ای از قوانین که در وهله ی اول از ماهیت حرفه و شغل بدست می آید.

ویژگی های اخلاق حرفه ای را بنویسید.

1) دارای هویت علم و دانش بودن

2) داشتن نقشی کاربردی

3) ارائه ی صبقه ای حرفه ای

4) بومی و وابسته بودن به فرهنگ

5) وابستگی به یک نظام اخلاقی

6) ارائه ی دانشی انسانی دارای زبان روشن انگیزشی

ویژگی های افرادی که اخلاق حرفه ای دارند:

1) مسئولیت پذیری

در این مورد فرد پاسخگو می باشد و مسئولیت تصمیم ها و پیامدهای آن را می پذیرد - سرمشق دیگران است - حساس و اخلاقمند است - به درستکاری و خوش نامی در کارش اهمیت می دهد و مسئولیتی را که به عهده می گیرد را با تمام توان انجام می دهد.

2) برتری جویی و رقابت طلبی

در تمام موارد سعی می کند ممتاز باشد - اعتماد به نفس دارد - جدی و پرکار است - به موقعیت فعلی خود راضی نیست و از طریق شایسته دنبال ارتقاء خود است.

3) صادق بودن

مخالف ریاکاری است - شجاع و با شهامت است.

4) احترام به دیگران

به حقوق دیگران احترام می گذارد - به نظر دیگران احترام می گذارد - خوش قول و وقت شناس است - به دیگران حق تصمیم گیری می دهد - تنها منافع خود را ترجیح نمی دهد.

5) رعایت احترام به ارزش ها و هنجارهای اجتماعی

در برخورد با فرهنگ های دیگر متعصبانه عمل نمی کند.

6) عدالت و انصاف

طرفدار حق است - بین افراد از لحاظ فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تبعیض قائل نمی شود.

7) هم دردی با دیگران

دلسوز و مهربان است - به احساسات دیگران توجه می کند - مشکات دیگران را مشکل خود می داند.

8) وفاداری

راز دیگران را افشاء نکنیم - معتمد دیگران باشیم.

اصول راهبردی اخلاق حرفه ای در اسلام را بیان کنید.

1) احترام اصیل و نامشروط به انسان ها

2) رعایت آزادی انسان ها

3) برقراری عدالت در مورد انسان ها (یعنی عدم داشتن تبعیض ولی تفاوت قائل شدن برابر عملکردها، که البته این دو با هم بسیار متفاوتند.)

4) امانت ورزی در رفتار و بینش شخصی

اخلاق حرفه ای در نظام اداری جمهوری اسلامی باید هویت اسلامی داشته باشد و مبتنی بر اخلاق اسلامی شکل گیرد.

برای داشتن هویت اسلامی اخلاق حرفه ای در کشورمان به 4 دلیل می توان اشاره کرد:

1) از لحاظ فرهنگی به دلیل وابستگی توده مردم کشورمان به نظام عقیدتی اسلام

2) از لحاظ دینی به دلیل جدا ناپذییری اخلاق از دین در متن دین اسلام

3) نیاز به پویایی درون فرهنگ اسلامی با توجه به مواجهه آن با چالش جهانی شدن

4) از لحاظ نظام حکومتی الزام به حکومت دین مدار در نظام حکومت دینی از لحاظ قانونی به تأکید قانون اساسی و تصویب قوانین اسلامی در کشور

مهمترین اصول راهبردی که می توانند منشاء شکل گیری مولفه های کاربردی اخلاق حرفه ای شوند را بنویسید.

1) کرامت انسانی

2) آزادی فردی

3) عدالت اجتماعی (هر چیزی را در جای خود قرار دادن)

4) امانت ورزی

مفهوم امانت داری در کسب و کار قابل تجزیه به 3 بخش است.

1) چه چیزی در کسب و کار مورد امانت قرار می گیرد.

2) مراد از امانت در قبال آن امور چیست؟

3) صاحبان امانت چه کسانی هستند؟

امانت داری در حرفه نمی تواند به معنی عدم تصرف باشد، زیرا تصرف و بکارگیری کسب و کار است. بلکه تصرف در حرفه 2 گونه است.

1) امانت دارانه

2) غیر امانت دارانه

عوامل پایه ای اخلاق حرفه ای را بنویسید.

1) استقلال حرفه ای اخلاق علمی

2) خود فهمی حرفه ای

3) عینیت گرایی و بی طرفی

4) فراتر رفتن از مفهوم معیشتی

استقلال حرفه ای اخلاق علمی:

یک مدیر باید در حرفه ی خود مسائلی از جمله گشوده بوده و پرهیز از جزمیت - احترام به زیردستان - توجه به حریم خصوصی و حفظ اسرار افراد را مد نظر قرار دهد.

فراتر رفتن از مفهوم معیشتی:

تا زمانی که فردی درگیر مسائل جسمانی یا مادی باشد توجه به مسائل دیگر کم رنگ تر خواهد بود. زمانی که افراد در فعالیت خود از سطح گذران مادی فراتر روند دست کم 3 سطح دیگر از فعالیت های فن آوری معنا می یابد.

1) احساس کارایی اثر بخشی و کیفیت

2) احساس خدمت به مردم و مفید واقع شدن

3) احساس رها سازی

وظایف مدیران در اخلاقی کردن سازمان را بنویسید.

1) ارزش یابی عملکردهای اخلاقی کارکنان

2) اخلاقی کردن هدف های سازمان

3) گسترش ارزش ها و مسائل اخلاقی در سازمان

4) اخلاق ورزی در زندگی شخصی

5) اهمیت دادن ه اخلاق حرفه ای در شغل

6) برخورد عقلانی و روشمند در مواجهه با مشکلات اخلاقی پیش آمده در سازمان و اقدام برای برطرف کردن آنها

7) عنایت خاص به آموزش اخلاق حرفه ای

8) تهیه و تدوین منشور اخلاقی مربوط به سازمان با مشارکت همه ی اعضای سازمان

مشکلات و موانع اخلاق حرفه ای:

1) ارزش مداری به جای مسأله محوری:

ورود ما به معضل اخلاقی صرفاً پند و موعظه ای است، در حالیکه برخورد صحیح و موثر با معضلات اخلاقی به تخصص و مهارت نیاز دارد.

2) غفلت از عوامل تأثیرگذار بر اخلاق حرفه ای:

عوامل تأثیر گذار:

- عوامل فردی

- عوامل سازمانی

- عوامل محیطی

عوامل فردی:

ویژگی ها و خصوصیات فردی، ارزش های مذهبی، عوامل خانوادگگی، باورها و اعتقادات و شخصیت از جکله عوامل تأثیرگذار بر اخلاق حرفه ای از جنبه ی قردی می باشد.

عوامل سازمانی:

عواملی مثل مدیریت، ارتباط با همکاران، ارتباط با زیردستان و فرادستان، نظام تشویق و تنبیه، انتظارات همکاران، قوانین و مقررات در این حیطه قرار می گیرند.

عوامل محیطی:

عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و همچنین دیگر سازمان ها و عوامل رقابتی بین آنها از جمله عوامل تأثیرگذار بر اخلاق حرفه ای می باشد.

افزون بر این موارد کمبود امکانات و ابزار کار، نامناسب بودن ابزار، فضای نامناسب کاری، حجم کاری مازاد بر توان کارمند، ممحیط شلوغ اداره، بی ثباتی اقتصادی و آموزش های نادرست اجتماعی مانند تنبلی در کار را نوعی زرنگی تلقی کردن، در وضعیت اخلاقی سازمان تأثیرگذار است.

تحویل نگری:

ارجاع هر پدیده ای به امری فروتر از آن و اخذ وجهی از آن شیء به جای کُنه و حقیقت آن

تحویل نگری تصوری ناقص و ناروا از اخلاق حرفه ای است و آثار زیان بار فراوان دارد. هر کسی متناسب با تصور خود از یک فعالیت به آن می پردازد.

برخی از آثار زیان بار تحویل نگری را بنویسید.

1) تحویل اخلاق حرفه ای به قانون - مقررات و آئین نامه ها

بیشتر قانون ها ابتدا اخلاقیات بودند و به تریج صورت قانونی به خود گرفته اند. اخلاق روح قانون است و ضمانت اجرائی آن

2) تحویل مسئولیت اخلاقی در حرفه به مسئولیت های حرفه ای

حرفه ای بودن در انجام وظایف شغلی خود امری اخلاقی است، اما اخلاق حرفه ای بسی فراتر از مسئولیت حرفه ای شخص است.

3) تحویل اخلاق حرفه ای به هنجارهای رایج در مشاغل

اخلاق حرفه ای را نباید همان هنجارهای رایج در حرفه دانست. هنجارهای جهان شمول نیستند و می توانند اخلاقی و ضداخلاقی باشند. مثال: کم کاری می تواند در جامعه ای به صورت هنجار شغلی درآید درحالی که کم کاری در هیچ نظام اخلاقی پسندیده نیست.

4) تحویل منشور اخلاقی سازمان به عهد نامه های اخلاق حرفه ای

ویژگی های محیط کار آراسته:

- پاکیزگی (کف - دیوارها - سقف - دستگاهها - میز و صندلی - سرویس های بهداشتی - غذاخوری - در و پنجره ها - شیشه ها و ...)

 - نظم و ترتیب - ایمنی - زیبایی - وجود علائم و نشانه ها و تابلوهای راهنما - باز بودن مسیرهای رفت و آمد - نور کافی و مناسب - هوای غیرآلوده با دمای مناسب - کوشش در حفظ سلامت خود و دیگران - روابط مبتنی بر احترام متقابل.

صفات اخلاقی کارکنان:

1) نظم و انضباط  2) سعه صدر  3) پذیرش انتقاد  4) امانت داری  5) وقت شناسی  6) حفظ اسرار اداری  7) یاری رساندن به همکاران  8) تهذیب نفس و تعالی شخصیت  9) صبر و استقامت  10) حل تعارضات اخلاقی  11) خستگی ناپذیری  12) خوش رفتاری، خوش رویی و خوش خوئی  13) وجدان کاری  14) پرهیز از شتابزدگی و عجله  15) صداقت و راستگوئی  16) آراستگی  17) رعایت حریم خانه و زندگی

نظم: 

امروزه با توجه به افزایش حجم کارهای اداری و ظهور فن آوری اطلاعات و ارتباطات نیاز بشر به تنظیم امور و به طور کلی نظم دهی به ابعاد مختلف زندگی افزایش یافته. با ایجاد نظم در محیط کار هم شما و هم کسانی که با شما کاری دارند احساس آرامش بیشتری می کنند و به گردش کار اداری و تسریح ان کمک می کنند. ایجاد نظم در محیط کار موجب افزایش بهره وری - استفاده بهینه از سرمایه نیروی انسانی و زمان انجام کار موجب افزایش کارایی می شود. قرار دادن اشیاء در مکان های مناسب و مرتب به نحوی که بتوان از آنها به بهترین وجه استفاده کرد. قرار دادن اشیاء در بهترین مکان به بهترین طریق ممکن و امکان دسترسی به آن با حداکثر سرعت (زیر 30 ثانیه) می باشد.

انضباط:

عبارتست از آموزش عادات و توانایی ها جهت انجام یک وظیفه خاص. نکته اصلی در اینجا ایجاد هادت درست به جای عادت نادرست است.

اخلاق کار آراسته:

1) انجام کار با کیفیت

2) انجام کار درست در همان نوبت اول و جلوگیری از دوباره کاری

3) تشخیص کار و پیشنهاد راه حل روش های بهتر

4) رعایت زمان شروع کار، زمان استراحت و زمان پایان کار

5) ارتباط شایسته و مناسب کاری با سایر همکاران

6) احترام و ادب برای ارباب رجوع

7) انجام و تقویت کار گروهی و همکاری با دیگران

8) رعایت درستی، دقت، سرعت در انجام کار

9) مثبت اندیشی و تقویت این روحیه

10) خوش خلقی و وفای به عهد

چگونه در محل کار می توانیم جذاب و با نفوذ باشیم؟

جذابیت چیزیست جدای از زیبایی، فرد می تواند چهره ی زیبایی نداشته باشد ولی فوق العاده جذاب باشد و می تواند زیبا باشد ولی جذاب نباشد.

چگونه می توان جذاب بود؟

1) ظاهری آراسته داشته باشید.

مرتب و تمیز و هماهنگ و در عین حال ساده باشیم. تمیزی و اتوی لباس شما تأثیر روانی خاصی روی افراد می گذارد. کثیف بودن، ژولیده و نامتب بودن ما را بی مقدار و خفیف می کند.

2) پر حرف نباشید.

سکوت یک تأثیر ذهنی و روانی دارد. سکوت و گوش دادن بیشتر شما را عاقلتر و با تجربه تر و قابل اعتمادتر معرفی می کند که زمینه ای مساعد برای صمیمیت است.

3) قاطعیت:

کسانی که شخصیت قاطعی دارند، هدف های مشخص و ارزش های معین و برنامه مدونی دارند.

4) نرم و ملایم سخن بگوئید.

در برخورد با یک شخص عصبی که داد و بی داد می کند شما نباید برای نفوذ در او داد بزنید. اما حالتی مشابه او به خود بگیرید و بعد حتماً از ملایمت برای نفوذ کمک بیشتری بگیرید.

5) فرد محترمی باشید.

6) شوخی نکنید، اما فراوان تبسم کنید.

شوخی فراوان به تدریج مرزهای شایسته را از بین می برد و چه بسا که به بی احترامی خود و دیگران منجر شود.

7) امیال و غرائض خود را کنترل کنید.

صفات اخلاقی کارکنان:

1) نظم و انضباط ----- 2) سعه صدر ----- 3) پذیرش انتقاد ----- 4) امانت داری ----- 5) وقت شناسی ----- 6) حفظ اسرار اداری ----- 7) یاری رساندن به همکاری ----- 8) تهذیب نفس و تعالی شخصیت ----- 9) صبر و استقامت ----- 10) حل تعارضات اخلاقی ----- 11) خستگی ناپذیری ----- 12) خوش رفتاری، خوش رویی و خوش خوئی ----- 13) وجدان کاری ----- 14) پرهیز از شتابزدگی و عجله ----- 15) صداقت و راستگوئی ----- 16) آراستگی ----- 17) رعایت حریم خانه و زندگی افراد

مخاطرات کسب و کار:

1) احتکار          2) اسراف          3) رشوه

احتکار:

- عبارتست از انبار کردن و نگه داشتن غلّه یا چیز دیگر به قصد فروختن جهت تحصیل سود بیشتر

- جمع آوری کالاهای بازرگانی به قصد و انتظار نایابی و کمیابی و فروش به قیمت گران

- از نظر حقوقی احتکار آن است که کسی کالای مورد احتیاج ضروری عامه را زیاده از مصرف خود داشته و برای جلوگیری از فروش به دولت یا مردم پنهان کند.

- در مفهوم اعم آن عبارتست از کاهش دادن یا متوقف کردن جریان توزیع کالا که توسط همه یا برخی از فروشندگان به طور موقت صورت می گیرد.

رشوه و ارتشاء:

عبارتست از چیزی که برای باطل ساختن حق یا ثابت کردن باطل داده می شود. استفاده رشوه بیشتر در مواردی بکار می رود که موجب ابطال حق یا رسیدن به باطل است.

رشوه رسیدن به حاجت است از راه زد و بند.

رشوه دادن مالیست به مأمور رسمی یا غیررسمی، دولتی یا غیردولتی، به منظور انجام کاری از کارهای اداری یا قضایی، ولواینکه آن کار مربوط به شغل گیرنده مال نباشد. خواه مستقیماً آن مال را دریافت کند یا به واسطه شخص دیگری آن را بگیرد. فرق نمی کند که گیرنده مال تونایی انجام کاری را که برای آن رشوه گرفته را داشته باشد یا خیر. و فرقی نمی کند که کاری که برای دهنده مال باید انجام دهد حق او باشد یا نه.

بهره وری:

عبارت است از به حداکثر رساندن استفاده از منابع، نیروی انسانی و تمهیدات به طریق علمی به منظور کاهش هزینه ها و رضایت کارکنان، مدیران و مصرف کنندگان.

اسراف: زیاده روی در مصرف

نتیجه اسراف: اختلاف طبقاتی و کمبود منابع

معاملات صحیح (اسلامی):

--- مضاربه

--- مساقات

--- مزارعه

مضاربه:

قراردادی است از سوی 2نفر یا 2گروه که سرمایه از یک طرف و کار از طرف دیگر بوده و سود حاصله را با توجه به قرارداد بین خود تقسیم می کنند.

تفاوت مضاربه با ربا:

--- در ربا فقط پول کار می کند.

--- در ربا مقدار سود قبل از فعالیت به صورت قطعی مشخص می شود.